Tết Nguyên đán là dịp lễ quan trọng bậc nhất tại Việt Nam. Mỗi vùng, miền đều có những nghi lệ tập tục khác lạ dành riêng cho ngày Tết. Dân tộc Tày, Nùng cũng vậy. Họ có một truyền thống lấy nước đầu năm mới. Tập tục này đại diện tượng trưng cho những khát vọng của họ. Với hi vọng một năm mưa thuận gió hoà, bình an và may mắn. Hiện nay dù đã qua bao nhiêu năm nhưng họ vẫn giữ vững truyền thống của mình. Cùng đi sâu vào phong tục này để thấy được giá trị tinh thần của nỏ nhé!!! Truy cập vào Phong tục- Tập quán để tìm hiểu thêm nhiều kiến thức thú vị nhé!!
Lấy nước đầu năm
Sau khi mọi thứ được chuẩn bị đầy đủ. Đêm Giao thừa, các thành viên trong gia đình quây quần ăn bữa cơm tất niên, sum họp. Với mục đích để đánh giá lại một năm qua, nỗ lực phấn đấu trong năm mới. Người Tày, Nùng nhiều địa bàn trong tỉnh có tục lấy nước mới vào đêm Giao thừa. Truyền thống này duy trì từ xa xưa và được lưu giữ đến nay. Vào thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, người dân đến những mỏ nước để lấy nước mới.
Trước khi đi lấy nước, gia chủ sẽ thắp hương lên bàn thờ tổ tiên. Họ xin phép cử một thành viên đại diện đi lấy nước đón lộc đầu năm. Những người đi lấy nước chỉ cần là thành viên trong gia đình, không phân biệt già, trẻ, gái, trai. Người Tày, Nùng quan niệm. Những ai lấy nước sớm nhất khi thời khắc Giao thừa đến sẽ càng nhận được nhiều may mắn nên có nhiều người đi từ rất sớm. Những thứ cần mang theo là 3 que hương được thắp sẵn tại nhà. Nếu nhà xa có thể mang hương đến mỏ nước rồi mới thắp và ống tre để đựng nước mới.
Hi vọng về một năm thịnh vượng
Đồng bào dân tộc Tày, Nùng cho rằng. Nước cũng như muối, mắm, gạo…, trong những ngày đầu năm những thứ này luôn đầy đủ. Thì cả năm đó gia đình sẽ thịnh vượng. Vì vậy, đến nay đồng bào Tày, Nùng vẫn giữ gìn được phong tục lấy nước đầu năm.
Người đi lấy nước thường là chủ nhà, có thể có thêm con hoặc anh em cùng đi. Dụng cụ lấy nước thường là ống bương, hoặc đơn giản là xô, chậu, đòn gánh và gáo tre to để múc nước. Trước khi lấy nước, đồng bào Tày, Nùng làm thủ tục thắp hương ngay vị trí mỏ nước, sau đó lấy nước và đem về nhà. Trên đường về, họ hái một cành lộc mang về.
Ý nghĩa của truyền thống văn hoá đẹp này
Nước đem về từ đầu nguồn, được đồng bào đặt trước bàn thờ để báo cáo tổ tiên phù hộ cho mưa thuận gió hòa, làm ăn thuận lợi. Sau đó, một phần nước sẽ được đun sôi pha trà dâng cúng tổ tiên, còn lại để rửa mặt. Ngày đầu năm mới, được rửa mặt bằng nước suối trong lành, mát mẻ lấy từ mỏ nước đầu nguồn thì gia chủ và các thành viên trong gia đình sẽ nhiều may mắn. Vì vậy, mọi công đoạn lấy nước đầu năm mới được thực hiện cẩn trọng, thành kính, đem lại cho họ niềm tin vào một năm mới tốt lành, mùa màng bội thu, gia súc đầy chuồng…
Thực hiện các công đoạn để đi lấy nước đầu năm một cách thành kính sẽ đem lại cho người Tày, Nùng niềm tin vào một năm mới tốt lành. Đó như một liều thuốc tinh thần giúp họ hăng say lao động, xây dựng cuộc sống mới tốt đẹp hơn.
Nguồn: baotuyenquang.com.vn
