Về với Phú Thọ, chúng tôi cảm nhận được những cảm xúc thật nhất của cõi hồn quê. Cũng giống một số địa phương khác, mỗi làng quê cũng sẽ có mái đình. Đây là nơi tôn thờ những vị thành hoàng có thể bảo trợ đời sống nhân dân. Bên cạnh đó, đây còn là nơi hội họp của tất cả mọi người trong dịp Tết đến, xuân về. Du khách tới đây sẽ không quên đến thăm hương và cầu nguyện tại Đình Hương Xạ. Một trong những ngôi đình cổ nằm trong hệ thống di tích thờ các nhân vật trong lịch sử thời Hùng Vương dựng nước.
ọa lạc ngay giữa miền trung du vô cùng hữu tình và thơ mông. Xung quanh là bạt ngàn lúa ngô và rừng cọ đồi chè. Nhờ đó mà ngôi Đình hiện lên một cách uy nghi và cổ kính ngay giữa vùng xanh. Hãy cùng SKP chiêm ngưỡng Đình Hương Xạ, một trong những công trình kiến trúc vô cùng độc đáo.
Giới thiệu về ngôi đình cổ kính – Đình Hương Xạ
Chốn linh thiêng thơ mộng ở đất Tổ Phú Thọ
Đình Hương Xạ là công trình kiến trúc tôn giáo. Nét văn hóa này có vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của cộng đồng Hương Xá. Đây là sự tiếp nối truyền thống tri ân tổ tiên từ ngàn đời nay của Việt Nam. Tưởng nhớ những người đã mang lại lợi ích cho đất nước. Đình Hương Xạ còn nằm trong hệ thống di tích thờ các nhân vật lịch sử thời kỳ Hùng Vương dựng nước.
Đình Hương Xạ – Ngôi đình thờ tụng tứ vị nhân thần
Trong truyền thuyết về thời kỳ Hùng Vương, Cao Sơn Đại Vương, Phù Đổng Thiên Vương, Bạch Hạc Tam Giang Đại Vương là ba người đã có công với đất nước. Họ có công đánh bại ngoại xâm và giữ vững lãnh thổ. Họ là biểu tượng của sức mạnh, sự đoàn kết và thống nhất. Ngoài ra, họ cũng là người phù trợ cho quốc thái dân an.
Tam vị thần này được thờ ở nhiều chùa và những ngôi đền, đình khác nhau. Trong đó có nhiều ngôi chùa nói chung ở tỉnh Phú Thọ và các huyện, đặc biệt là ở Đình Hương Xạ nói riêng. Người thứ 4 được thờ tại Đình đó là công chúa Trần Thị Ngọc. Theo lời kể của người già làng Hương Xá, bà là người có công khai khẩn lập làng, dạy dân làm ruộng, được các thế hệ nhân dân Hương Xá tôn thờ.
Tại các Đình của làng, thành kính tri ân những người có công với làng. Đình Hương Xạ nằm ở vị trí trên cao, địa thế đẹp và vững chãi. Phong cảnh nơi đây thật hữu tình, phía trước của ngôi Đình chính là bãi Khe thoáng tạo thành thế “tụ thủy”. Riêng phía sau là đất Cầu Hỗi, bên phải là gò Đầm Sồi và bên trái là gò Chùa.
Đình Hương Xạ mang đậm nét kiến trúc đình làng truyền thống
Công trình kiến trúc độc đáo của Đình Hương Xạ
Căn cứ vào ước tính niên đại tương đối giữa các bậc cao niên và các nhà nghiên cứu, đình Hương Xá được xây dựng vào đầu thế kỷ 19. Quy mô kiến trúc bằng đinh, bằng tranh tre, nứa lá. Ngày nay, ngôi đình này đã được xây dựng khang trang và vẫn giữ được kiến trúc truyền thống. Đình được tu sửa một cách cẩn thận, các chi tiết mang đậm âm sắc quê hương.
Cổng Đình bao gồm 4 cây cột cao chót vót, mang màu sắc bắt mắt của các công trình kiến trúc đền đài và đền thời Hùng Vương. Sân được lát gạch đỏ, rộng, thoáng đãng. Đình gồm năm gian, trên đình lợp ngói mũi hài và tạo thành các khối trụ tròn lớn. Trên nóc đình có một tòa đại điện hai gian, phía trước có lư hương lớn. Còn riêng phần bên trong là hậu cung của nhà đại công gồm hai bệ thờ.
Bàn thờ phía dưới, chính giữa, bộ tứ quý ở tầng trên, lên cầu thang. Ở tầng trên, có bốn ngai vàng cất giữ bốn ngai vàng được cất giữ trong các Đình. Cụ thể đó là Cao Sơn Đại Vương, Phù Đổng Thiên Vương, Bạch Hạc Tam Giang Đại Vương và Trần Thị Ngọc công chúa. Những ngôi nhà xung quanh chùa đều được trồng cây cảnh, hoa lá. Điều này đã tạo nên một nét trang trí hài hòa, độc đáo. Du khách đến đây cũng được thả hồn vào phong cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp.
Những cổ, di vật có giá trị lịch sử tại Đình
Hiện tại, Đình Hương Xạ vẫn còn lưu giữ và bảo tồn được 6 đạo sắc. Bao gồm 3 đạo sắc có niên hiệu Tự Đức thứ 6 (1853):
- 1 đạo sắc có niên hiệu Tự Đức thứ 33 (1880)
- 1 đạo sắc có niên hiệu Đồng Khánh thứ 2 (1887)
- 1 đạo sắc có niên hiệu Duy Tân thứ 3 (1909)
Đình Hương Xạ còn bảo lưu được một số cổ vật, di vật như bát, đĩa sứ… có giá trị khoa học, lịch sử, nghệ thuật. Khách hàng có thể đến thăm quan và chiêm ngưỡng những di, cổ vật độc đáo này.
Nghi thức lễ hội ở Đình Hương Xá vô cùng phổ biến
Cùng giống như các ngôi Đình khác, Lễ hội đình Hương Xạ cũng như bao hội làng khác ở vùng trung du Phú Thọ được tách riêng thành hai phần đó là lễ và hội. Phần lễ là phần các công đoạn tổ chức lễ như rước, tế lễ vật dâng cúng tứ vị gồm xôi, gà, hoa, quả, bánh nếp. Tất cả đều được người dân địa phương già trẻ, trai gái chuẩn bị.
Sau phần lễ là đến phần hội, đến đây du khách cũng có thể được hòa mình vào nhiều trò diễn, trò chơi, thi tài, sinh hoạt văn nghệ cùng người dân địa phương. Cụ thể như chọi gà, bịt mắt bắt dê, tổ tôm, kéo co… làm tăng thêm sức hấp dẫn của lễ hội truyền thống.
Hàng năm, chính quyền và nhân dân địa phương tổ chức Lễ hội Đình Hương Xạ. Nghi thức này được tổ chức theo phong cách truyền thống của địa phương. Điều này để tri ân công đức tổ tiên và tưởng nhớ đến những công lao những người đã có công với dân với nước. Trong không khí trang nghiêm, thành kính, Ban tổ chức đã thực hiện các nghi thức dâng hương, dâng hoa của Đảng ủy, Chính quyền xã và 13 khu dân cư, các cơ quan, đơn vị đóng trên địa bàn vào đình.
Tiếp đó là phần tế lễ được tổ chức trang nghiên, trọng thể theo nghi thức truyền thống. Điều này để tỏ tấm lòng thành kính dâng lên Cao Sơn Án Sát đại vương, Phù Đổng Thiên Vương Bạch Hạc Tam Giang đại vương và Trần Thị Ngọc công chúa để cầu cho nhân dân một năm mới mạnh khỏe, bình an, an khang và thịnh vượng.
Nguồn: didulich.net
